اهداف آبیاری قسمت اول

اهداف مهمی که با اجرای طرح های آبیاری می توان دنبال کرد به شرح زیر است:

آبیاری به منظور تولید محصول: مهمترین وظیفه و هدف آبیاری کمک به تولید بیشتر مواد غذائی است. حدود 40‏ درصد ازکل تولیدات زراعی دنیا از اراضی آبی حاصل می شود. عواملی که موجب کاهش محصول شده و باعث می شوند تا ما نتوانیم به طور کامل از پتانسیل گیاهان استفاده کنیم بسیار زیاد می باشد؛ اما عمده ترین آن ها آب است. مثلاً بر اساس مطالعات انجام شده در آمریکا پتانسیل تولید گندم در آن کشور حدود 14 تن در هکتار است ولی عملاً ‏متوسط مقدار محصول تولیدی بیش از 3.5 ‏تن در هکتار نمی باشد و عواملی مانند کم آبی، سیلاب، آفات و بیماری ها، علف های هرز، خشکی، سرما، تگرگ و غیره باعث کاهش محصول می شوند. اما بیشترین سهم در کاهش تولیدات کشاورزی مربوط به آب می باشد. به طوری که 40‏ درصد کاهش توان تولید در گیاهان زراعی مربوط به آب است. حتی اعمال روش های مناسب کشاورزی مانند تهیه زمین و کاشت و یا استفاده ازکود و سم و بذور اصلاح شده نیز در گرو آبیاری و استفاده بیشتر از آب است. زیرا اگر همین روش ها و یا نهاده ها را در دیمکاری ها به کار ببریم، افزایش محصول همانند زراعت های آبی نخواهد بود.

آبیاری بارانی

منبع عکس: .orangecounty.in

آبیاری به منظور اصلاح زمین: تبخیر آب از سطح خاک باعث تجمع نمک در لایه بالایی خاک شده و ممکن است مقدار نمک در این لایه به حدی افزایش یابد که امکان رشد برای گیاه وجود نداشته باشد. در چنین وضعیتی باید نمک ها را از منطقه توسعه ریشه ها خارج ساخت. ساده ترین و عملی ترین روش برای خارج کردن نمک ها این است که زمین را آبیاری کنیم تا نمک در آب حل شده و به اعماق زمین که خارج از دسترس گیاه باشد انتقال پیدا کند و یا این که به طریق زهکشی از زمین خارج شود. به عبارت دیگران از آب به عنوان عاملی برای حمل و خارج کردن نمک استفاده نماییم. به مجموعه این عملیات، زهکشی و اصلاح اراضی گقته می شود (در این باره می توانید این مطلب را بخوانید: تعریف زهکشی). بنابراین شستشو و اصلاح اراضی نیز خود نوعی آبیاری به شمار می رود. در حال حاضر در طرح های آبیاری که در جنوب کشور برای کشت نیشکر در دست اجرا می باشد به دلیل شور بودن اراضی لازم است ابتدا شستشوی خاک، چندین ماه قبل ازکشت صورت گیرد تا غلظت نمک در خاک تقلیل پیدا کرده و محیط برای رشد ریشه گیاه آماده شود که این کار از طریق آبیاری و زهکشی خاک صورت می گیرد. اگربخواهیم ازشور شدن تدریجی خاک در اثر آبیاری جلوگیری شود لازم است همواره در هنگام آبیاری علاوه بر نیاز آبی گیاه مقداری آب اضانی به زمین داده شود تا نمک ها را شسته و از محیط رشد ریشه خارج سازد. این مقدار آب که مازاد بر احتیاج آبی گیاه است نیاز آبشویی نام دارد و مقدار آن بستگی به شوری آب و خاک و نوع گیاه دارد.

آبیاری بارانی

منبع عکس: sprinklersandlandscapelighting.com

آبیاری به منظور اصلاح محیط: در بعضی موارد از آبیاری به منظور تغییر محیط رشد گیاه نیز استفاده می شود. مثلاً در هنگامی که خطر سرمازدگی برای گیاه وجود دارد با انجام آبیاری بارانی و پاشیدن آب روی شاخ و برگ می توان گیاه را از خطر یخ زدگی نجات داد. زیرا با این عمل و به علت سرما، آب روی شاخ و برگ گیاه یخ زده و ادامه سرما فقط قطر لایه یخ روی گیاه را افزایش می دهد بدون آن که دمای شاخ و برگ از صفر درجه پایین تر رود. آنچه در این مورد اهمیت دارد این است که تا زمانی که دمای هوا کمتر از صفر است باید آبیاری و پاشیدن آب روی گیاه ادامه داشته باشد و فقط زمانی آبیاری قطع شود که دمای هوا از صفر بالاتر رفته و تمام یخ های روی گیاه ذوب شده باشد. آبیاری در اکثر موارد باعث بالا رفتن رطوبت در محیط اطراف گیاه شده و همین امر ممکن است برای برخی محصولات به بهبود کیفیت آن ها کمک نماید. از جمله می توان به برخی ارقام انگور اشاره کرد که در آن با انجام عملیات آبیاری بارانی و مرطوب نمودن محیط بر کیفیت میوه های تولیدی افزوده می شود.

همچنین نگاه کنید به: اهداف آبیاری – قسمت دوم

 منبع: طراحی سیستم های آبیاری/دکتر امین علیزاده/چاپ ششم 

محمّدحسین

دیدگاه کاربران ...

تعداد دیدگاه : 0

    لطفا قبل از ارسال سئوال یا دیدگاه سئوالات متداول را بخونید.
    جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
    دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
    دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.

    دیدگاه خود را بیان کنید

    Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.

جدیدترین محصولات